Co oznacza okres ochronny?
Kodeks pracy w art. 39 wprowadza zasadę, iż pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku.
Wiek emerytalny tzn. kiedy?
W systemie emerytalnym wyróżniane są: tzw. normalny wiek emerytalny, w której to kategorii mieści się powszechny wiek emerytalny oraz obniżony wiek emerytalny dotyczący szczególnych grup pracowników (np. górników), a także tzw. wcześniejszy wiek emerytalny, który wyróżnia się w związku z sytuacją, w której ubezpieczonemu przysługuje uprawnienie do przejścia na emeryturę pomimo nieosiągnięcia normalnego wieku emerytalnego ze względu na spełnienie innych przesłanek (np. odpowiednia długość okresu składkowego i nieskładkowego – odpowiedni staż ubezpieczeniowy).
Zakaz, o którym mowa w art. 39 kodeksu pracy, obejmuje 4 lata wstecz licząc od osiągnięcia normalnego wieku emerytalnego, czyli powszechnego i obniżonego wieku emerytalnego, a nie dotyczy sytuacji, w której pracownik przechodzi na emeryturę w tzw. wcześniejszym wieku emerytalnym (uzasadnienie wyroku SN z 16.02.2017 r., II PK 375/15, LEX nr 2254792).
Kiedy ochrona przedemerytalna jest wyłączona?
Ochrona przedemerytalna jest wyłączona w przypadku:
- uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;
- ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy;
- osiągnięcia wieku emerytalnego;
- w których można zwolnić pracownika bez wypowiedzenia tj. w razie:
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
- wręczenia pracownikowi rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem, tuż przed rozpoczęciem okresu ochronnego, nawet jeśli umowa o pracę miałaby ulec rozwiązaniu już w czasie wejścia przez pracownika w okres przedemerytalny;
- gdy pracodawca podlega ustawie o tzw. zwolnieniach grupowych może on w okresie ochronnym wręczyć pracownikowi wypowiedzenie warunków pracy i płacy zmieniając zakres obowiązków pracownika, a nawet obniżając jego wynagrodzenie;
