Coraz częściej w dzisiejszych czasach, dzięki rozwojowi ,,social media’’ wysyłane są do Nas wiadomości o zbiórkach na ciężko chore dzieci. Ile razu widzieliśmy już ,,łańcuszki’’ w stylu POMÓŻ, MOJA CÓRKA/SYN CHORUJE NA RAKA A LECZENIE JEST BARDZO DROGIE, JEŻELI JESTEŚ DOBRYM CZŁOWIEKIEM WPŁAĆ DATEK NA KONTO …. itp. Często takie historie Nas wzruszają, ponieważ akurat osoba jest z Twojej okolicy albo w ogłoszeniu dołączone jest zdjęcie chorego dziecka. Niestety coraz częściej okazuje się, że są to zwykłe oszustwa. Jak się chronić przed takimi działaniami? Jak pomóc, aby pieniądze rzeczywiście trafiły do osób potrzebujących. Co grozi takiemu oszustowi?
Oszustwo na „chore dziecko”
Po pierwsze radzę dwa razy zastanowić się nad wspieraniem tego typu inicjatyw bez dokładnego sprawdzenia osoby prowadzącej zbiórkę. Najlepszym sposobem uwiarygodnienia organizatora zbiórki jest sprawdzenie jego pełnych danych osobowych. Działanie to może okazać się jednak trudne ze względu na strach organizatora przed umieszczeniem tego typu informacji. Nawet w przypadku, gdy historia jest prawdziwa, a dziecko jest rzeczywiście chore, nigdy nie mamy 100% pewności, że osoba zbierająca datki na chorego, rzeczywiście przekaże zebrane pieniądze na leczenie. Dużo lepszym rozwiązaniem jest np. przekazanie 1% podatku na rzecz fundacji, która zajmuje się wspieraniem chorych dzieci. Jest to o tyle aktualne na tę chwilę, gdyż lada dzień będziemy rozliczać PIT za 2018 roku. Zawsze polecam dokładnie sprawdzić osobę czy instytucję, na którą planujemy przekazać jakąś darowiznę. Nigdy nie będziemy mieli 100% pewności, że przekazane przez Nas pieniądze trafią do osób potrzebujących. Jednak instytucje, które od wielu lat wspierają swoich podopiecznych są pewniejszym rozwiązaniem niż ,,Kowalski’’ proszący o pomoc dla swojego dziecka. Na marginesie zaznaczyć należy, że taki ,,Kowalski’’ zawsze może zgłosić się do fundacji wspierającej chore dzieci, która zorganizuje zbiórkę dla jego syna czy córki, co w oczach potencjalnych darczyńców będzie pewniejszym rozwiązaniem.
Jak sprawdzić organizatora zbiórki?
Nie można odgórnie zakładać, że dana osoba jest oszustem. Aby zweryfikować np. czy podany nr rachunku bankowego należy do osoby prowadzącej zbiórkę można zadzwonić na infolinię do banku i to ustalić. Oczywiście bank nie poda nam danych do kogo należy konto, jest to objęte tajemnicą bankową, ale bank udzieli na informacji, czy podany rachunek bankowy należy do osoby, której dane podamy.
Fundacja jest o tyle bardziej wiarygodna, że wpisana jest do rejestru Krajowego Rejestru Sądowego i wszystkie dane np. członków zarządu, są jawne. Każda potrzebująca osoba może zgłosić się do takiej fundacji, która w szybki sposób zorganizują dla niej docelową zbiórkę. Należy jednak pamiętać, że nawet fundacja może nas oszukać. Jednak ten typ pomocy jest bezapelacyjnie bardziej bezpieczny ze względu na dostęp do szczegółowych danych założycieli, czy członków zarządu. Ułatwia to ewentualne ustalenie osób, które nas oszukały.
Co grozi za oszustwo?
Wskazać również należy, że takie oszukańcze działanie osób zbierających na chore dzieci, którzy znikają z zebranymi pieniędzmi, jest ścigane i karane według polskiego prawa. Zgodnie z kodeksem karnym osobie, która w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadzi inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Zbiórka pieniędzy od innych osób pod przykrywką pomocy choremu dziecku jest właśnie doprowadzeniem innej osoby do niekorzystnego dla siebie rozporządzenia pieniędzmi, będąc wprowadzonym w błąd, co do celu na jaki mają być przeznaczone. W skrajnym przypadku, gdyby oszust, przywłaszczył pieniądze, które miałby być przeznaczone na leczenie dziecka i dziecko przez to zmarłoby, sąd wymierzyłby karę w górnych granicach ustawowego zagrożenia. Nie wyklucza się również takiej możliwości, że w skrajnym przypadku oszust mógłby zostać oskarżony o zabójstwo z zamiarem ewentualnym. Wszystko zależy od okoliczności sprawy. Jest to bardzo skrajny przypadek ale nie jest to wykluczone.
Biorąc pod uwagę, iż w polskim systemie prawa mamy kary względnie oznaczone, czyli tzw. ,,widełki’’, skala oszustwa, a w szczególności ilość zebranych pieniędzy mocno wpływa na wysokość kary. W przypadku, gdy oszustowi uda się wyłudzić dużą ilość pieniędzy sąd może orzec wobec niego karę z górnej granicy. Również okoliczność, że zbiórka pieniędzy była prowadzona pod przykryciem pomocy choremu dziecko, będzie w oczach sądu odebrana jako okoliczność uzasadniająca wymierzenie surowszej kary, tym bardziej, gdy okaże się, że dziecko rzeczywiście było chore, a tej pomocy nie otrzymało. Każda z osób, która dokonała takiej wpłaty w postępowaniu karnym będzie miała status osoby pokrzywdzonej, jeżeli zgłosi się na policję. Czasami przekazywane kwoty nie są znaczne więc jeżdżenie po komisariatach i sądach może być mocno uciążliwe. Z drugiej jednak strony, im więcej osób się zgłosi, tym większa jest szansa, że takie oszukańcze działanie będzie coraz bardziej piętnowane. Sąd skazując takiego oszusta orzeknie również wobec niego obowiązek naprawienia szkody poprzez zwrot zebranych pieniędzy. Jednak rzadko się zdarza, aby takie osoby miały z czego oddać zebrane pieniądze.
Zanim będziemy chcieli komuś pomóc warto dwa razy się zastanowić i sprawdzić, kto prowadzi zbiórkę, żeby nie okazało się, że z chęci pomocy innym zasponsorujemy jakiemuś oszustowi wakacje albo samochód.
