Separacja jest instytucją stosunkowo młodą na gruncie systemu prawa rodzinnego. Jest alternatywą wobec rozwodu, co ma znaczenie dla osób odnoszących się negatywnie do niego, zwłaszcza z przyczyn natury religijnej.
Skutki orzeczonej separacji określone są w samym orzeczeniu o separacji, skoro założeniem tego postępowania jest rozstrzygnięcie o całości spraw związanych z rodziną, czego następstwem jest zasada jednolitości postępowania w sprawie o rozwód jak i separację. W następstwie tej zasady nie rozstrzyga się tylko o separacji, ale także o innych koniecznych wnioskach.
Często wskazuje się, iż są to takie same skutki jak przy rozwodzie. Jednak co to oznacza? Jakie są to skutki?
Z chwilą orzeczenia separacji:
- powstaje przymusowa rozdzielność majątkowa;
- orzeka się alimenty na rzecz małoletnich dzieci;
- orzeka się alimenty na rzecz małżonka;
- ustala się kontakty;
- następuje wyłączenie od dziedziczenia po małżonku pozostającym w separacji;
- ustala się kwestię władzy rodzicielskiej;
- następuje brak domniemania pochodzenia dziecka;
- małżonkowie nie mogą wspólnie przysposobić dziecka ani pełnić funkcji rodziny zastępczej;
- powstaje obowiązek współdziałania dla dobra rodziny;
Czym się w takim razie różni separacja od rozwodu?
Separacja umożliwia małżonkom zatrzymanie się i możliwość powrotu do stanu poprzedniego. Natomiast w przypadku orzeczenia rozwodu, aby strony powróciły do siebie ponownie musiałyby wziąć ślub.
Są jakieś ograniczenia małżonków w czasie orzeczonej separacji?
Oczywiście. Przede wszystkim nie można zawrzeć małżeństwa. Nie można także powrócić do nazwiska
noszonego przed zawarciem małżeństwa. Separacja nie ma wpływu na nazwiska dzieci urodzonych w okresie separacji po upływie okresu domniemania pochodzenia dziecka od męża matki. Przy orzeczonej separacji, do małżonków nie stosuje się obowiązków wynikających z przepisów, związanych z zawiadomieniem spółdzielni, któremu z małżonków po podziale majątku przypada spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu.